سینما، ادبیات، مطالعات فرهنگی و ...
خیلی از ماها دوست داریم با هشتگ ها حرکت کنیم، موج مکزیکی رویم! فلسفیدن کنیم! روشنگر و روشنفکر باشیم! شاید وقتش باشد که بدانیم هشتگ یعنی توده ی ساده لوحی که به سمتی هدایت می شوند! ساده لوحی در عصری که انبوهی از اطلاعات باربط و بی ربط در اختیارت است، فکر می کنی که انتخاب می کنی، در اصل هزاران نمونه از هشتگ ها و قوانین ضد و نقیض ساخته و پرداخته شده تا تو را از بابت تصنعی بودن برهاند. در اصل نرهاند، بفریبد!!!
نورث کوت پارکینسون، مورخ و نویسنده انگلیسی «اصل پیشپاافتادگی» یا «قانون علاقه به چرندیات» را مطرح کرد. او متوجه شد مردم به موضوعات مبتذل و پیش پا افتاده ارزشی بیشتر از موضوعات تخصصی اهمیت میدهند. نظریهی پارکینسون براساس مشاهداتش از کمیته ی مسئول تصویب طرح احداث یک نیروگاه اتمی بود. ماجرا از این قرار بود افراد کمیته اکثر وقت جلسات را صرف بحث روی موضوعات بیهوده و پیشپا افتاده و غیرمهم، ولی قابل فهم برای عوام کرده بودند. مثلاً مدت طولانی را صرف بحث دربارهی شکل و نوع سقف جایگاه دوچرخهی کارمندان کرده بودند، در حالیکه به موضوعاتی چون طراحی ساختمان و تجهیزات اصلی خود نیروگاه اتمی کمتوجهی میشد؛ موضوعی که بسیار مهمتر و پیچیدهتر بوده، و بررسی آن دشوارتر و تخصصیتر بود. او نشان داد که زمانیکه صرف هر موضوع مرتبط با طرح میشد، نسبت معکوس با میزان بودجهاش داشت.
یک راکتور به قدری پیچیده و گرانقیمت است که یک انسان معمولی قادر به درک آن نیست و تخصصی در مورد ساختار و تجهیزات آن ندارد، لذا به راحتی با جمع کنار میآید و برای اینکه احمق به نظر نرسد سکوت میکند. اما همه میتوانند یک پارکینگ دوچرخه ارزان و ساده را در ذهنشان مجسم کنند و هرکسی میتواند یکی از آنها بسازد. در نتیجه افراد عادی برای اینکه در بحث حضور داشته و درتصمیمسازی نقش داشته باشند وارد این بحث کماهمیت شده و برنامهریزی برای این موضوع ساده منجر به بحثهای چرند بیپایان میشود و هرکسی میخواهد چیزی اضافه کند و سهم خودش را در تصمیمگیری کلان نشان دهد.
اصطلاح «ساختن پارکینگ دوچرخه» استعاره از بحثهای بیاهمیتی است که منجر به مذاکرات گسترده میشوند، پای مردم و رسانهها را به میان میکشند و باعث غفلت از موارد مهم و اصلی میشوند، چرا که برای گفتگوی بیخاصیت طولانی در مورد موضوعات پیش پا افتاده مدرک و تخصص خاصی نیاز نیست و میتوان تا پایان دنیا در مورد آن بحث کرد.
این اصل و قانون آنجایی توسط سیاستمداران استفاده میشود که موضوعات مهم و تخصصی و تکنیکی را به راحتی و به سرعت با رای مردم یا نمایندگان آنها به تصویب میرسانند و میتوانند هر مقدار بودجه که اراده کنند گرفته و هر چقدر بخواهند تحویل آن را عقب بیاندازند (مثلاً نه مردم و نه اکثر نمایندگان آنها تخصصی در زمان و هزینه ساخت نیروگاه اتمی ندارند) ولی مردم و نمایندگان آنها روزها و ساعتها به موضوعات کماهمیت و پیشپاافتاده همچون «حق پخش فوتبال باشگاهی از تلویزیون دولتی» مشغولند و در مورد آن بحث و گفتگو میکنند.
Parkinson, N (1958). Parkinson"s Law or The Pursuit of Progress. John Murray, Houghton Mifflin Company, Boston.
______________________________
منبع: وبلاگ چرکنویسهای یک روانشناس