سفارش تبلیغ
صبا ویژن
 
 
امروز: سه شنبه 103 آذر 20

مروری بر برندگان و حواشی جشنواره(بین المللی) فیلم فجر از آغاز تا سال 1392

بخش اول: جشنواره فیلم فجر از سال 1361 تا سال 1369

سعید پورصمیمی، بهترین بازیگر و کیانوش عیاری، بهترین کارگردان این سالهاست

مصطفی علیمردانی

اشاره: جشنواره بین المللی فیلم فجر بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از سال 1361 تا به امروز(1393)  هر سال بهمن ماه در تهران برگزار می شود. این جشنواره تا سال 1374 فقط به تولیدات سالانه سینمای ایران اختصاص داشت اما از سال 1374 به صورت بین المللی برگزار می شود و کشورهای دیگر نیز در این جشنواره شرکت می کنند. مهمترین جایزه این جشنواره "سیمرغ بلورین" نام دارد که هنرمندان برای به دست آوردن آن با هم به رقابت می پردازند. این جشنواره جوایز دیگری از جمله "دیپلم افتخار" و "لوح زرین" نیز دارد.

این یادداشت مروری است بر برخی از برندگان در شش بخش اصلی ؛ 1) سیمرغ بلورین بهترین فیلم 2) سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی 3) سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد 4) سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن 5) سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد 6) سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن.

همچنین در این نوشتار سعی شده در حد امکان بر حواشی بعضی از فیلم ها و هنرمندان به صورت خیلی کوتاه پرداخت شود.

 

جشنواره فیلم فجر از 1361 تا 1369

جشنواره فیلم فجر سال 1361: با اینکه کشور درگیر جنگ تحمیلی است اما اصحاب فرهنگ و هنر، تمام سعی خود را می کنند تا سنگرهای هنر خالی نماند. جشنواره فیلم فجر در این سال، صرفاً کلید می خورد ولی عملاً هیچ برنده ای در کارنامه آن ثبت نشده است.

 

جشنواره فیلم فجر سال 1362: در این سال، چیز دندان گیری وجود ندارد با این حال، خسرو سینایی اولین کارگردانی است که سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را بری فیلم " هیولای درون" دریافت می کند. حسین پرورش نیز اولین بازیگر مردی ست که سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را از آن خود می کند.

نکته قابل توجه این است که در این سال هیچ زنی در میان برندگان جوایز وجود ندارد.

 

جشنواره فیلم فجر 1363: فیلمهای خاطره انگیزی در این جشنواره جایزه می برند؛ یداله صمدی برای فیلم"مردی که زیاد می دانست" برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی می شود. جالب است بدانیم که داستان فیلم "مردی که زیاد می دانست" درباره مردی است که روزنامه فردا را یک روز پیش به صورت مرموزی دریافت می کند و به همین دلیل از طریق روزنامه از آینده باخبر می شود و از همین طریق شروع به جمع آوری ثروت می کند ولی ناگهان ... .

بالغ بر ده سال پیش، سریال خارجی از تلویزیون پخش می شد که دقیقاً داستانش مثل داستان این فیلم سینمایی بود با این تفاوت که در این سریال بر خلاف فیلم یداله صمدی که شخصیت اصلی رفته رفته به مسیر انحراف کشیده می شود شخصیت اصلی با دانستن اتفاقات( به ویژه ناگوار) فردا سعی می کند هر طور شده به مردم کمک کند.

جمشید مشایخی، برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد در این سال شد. او برای بازی در نقش "کمال الملک" به کارگردانی علی حاتمی این جایزه را برد. کمال الملک از ماندگارترین فیلمها و بازی مشایخی در این نقش از برجسته ترین بازیهای وی محسوب می شود. علی حاتمی در این فیلم از دختر خردسالش، لیلا حاتمی در نقش کمال الملک پسر استفاده کرده بود.

پروانه معصومی، اولین زنی است که از جشنواره فیلم فجر برای بازی در دیگر فیلم خاطره انگیز آن سال " گلهای داوودی"، جایزه گرفت. پروانه معصومی، برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن شد و جیران شریف، اولین برنده سیمرغ بلورین بازیگر نقش مکمل زن.

 

جشنواره فیلم فجر 1364: در این سالها یداله صمدی پرکار است. در این دوره وی با فیلم" اتوبوس" به جشنواره می آید. اتوبوس از پرمخاطب ترین و دوست داشتنی ترین فیلمهای آن سالهاست که اگر قرار بود در این سالها ساخته شود در گرفتن مجوز ساخت برای آن تردید وجود دارد. اتوبوس تا سالهای سال از شبکه های مختلف سیما پخش شد.

در جشنواره 1364 کارگردان جوانی می درخشد؛ کیانوش عیاری با فیلم "تنوره دیو" سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را برنده می شود. کارگردانی که بعدها با ساخت سریالهای تلویزیونی و فیلمهای سینمایی نشان می دهد که می خواهد یکی از اساتید فیلمسازی در سالهای بعدی شود. سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (اسماعیل محمدی) و زن (مرحومه مهری مهری نیا) نیز به همین فیلم یعنی تنوره دیو می رسد. در جشنواره فیلم فجر 1364 هیچ فیلمی حایز شرایط دریافت سیمرغ بلورین بهترین فیلم از دید هیأت داوران نمی شود.

 

جشنواره فیلم فجر 1365: این دوره از جشنواره، جشنواره اساتید سینمای ایران است. داوران بعد از سالها جستجو، خانه دوست را پیدا می کنند. "عباس کیارستمی" سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را برای فیلم" خانه دوست کجاست" به خانه می برد. کیارستمی در این سالها و سالهای بعد، آرام آرام سینمای ایران بعد از انقلاب را به جهان معرفی می کند: یک سینمای هنری با دیدگاهی انسانی.

سیمرغ بلورین بهترین فیلم به " پرواز در شب" به کارگردانی رسول ملاقلی پور می رسد. کارگردانی که تا آخرین روزهای زندگیش به ژانر جنگ وفادار ماند.

در جشنواره 1365 هیچ بازیگر زنی، جایزه ای برای بازیگری دریافت نمی کند اما در عوض فیلم" ناخدا خورشید" به کارگردانی ناصر تقوایی دو جایزه بازیگری را برای داریوش ارجمند( سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد) و سعید پورصمیمی( سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد) به ارمغان می آورد. تقوایی فیلم ناخدا خورشید را از داستان " داشتن و نداشتن" ارنست همینگوی اقتباس کرده بود و این اقتباس به مذاق خیلی ها خوش آمد. خیلی از منتقدین سینمایی، اقتباس تقوایی از یک رمان خارجی و ایرانیزه کردن آن را بسیار تحسین کرده اند و آن را یکی از موفق ترین فیلمها در امر اقتباس تا به امروز در سینمای بعد از انقلاب می دانند. ناصر تقوایی که از او به عنوان یکی از اساتید مسلم سینمای حال حاضر نام برده می شود در سالهای بعد کم کارتر می شود.

 

جشنواره فیلم فجر 1366: کیانوش عیاری برای بار دوم، برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی برای فیلم" آن سوی آتش" می شود. سعید پور صمیمی نیز برای بار دوم و پیاپی سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را از آن خود می کند. سیمرغ بلورین بهترین فیلم به دو فیلم خاطره ساز می رسد"کانی مانگا" به کارگردانی سیف اله داد و " پرنده کوچک خوشبختی" به کارگردانی پوران درخشنده. هر دو کارگردان در سالهای بعد تبدیل به "برند" می شوند.

در این جشنواره یکی از بازیگران آینده دار سینمای ایران، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را برای فیلم" ترن" می برد؛ فرامرز قریبیان. بازیگر بدون حاشیه ای که سالهای سال حضورش در فیلمی، گیشه را تضمین می کرد. همچنین پروانه معصومی برای بار دوم، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را برای بازی در دو فیلم " شکوه زندگی" و " جهیزیه ای برای رباب" می برد.

 

جشنواره فیلم فجر1367: جنگ تحمیلی چند ماهی بود که تمام شده ولی کشور هنوز به حال عادی بر نگشته بود. شرایط جشنواره تقریباً مثل سالهای جنگ بود.

در این دوره، سیمرغ بلورین بهترین فیلم به اثر" در مسیر تندباد" به کارگردانی مسعود جعفری جوزانی رسید. کارگردانی که با شروعی خوب و کارگردانی چند فیلم از جمله" شیر سنگی" و" جاده های سرد"( البته این دو فیلم قبل از مسیر تندباد ساخته شده بودند) متأسفانه در سالهای بعد از آن چنانکه باید در سینما ندرخشید ولی با ساخت سریال پرهزینه و عظیم" در چشم باد" توانست حضور خود را بار دیگر، البته در تلویزیون اثبات کند. جعفری امسال (1393) با فیلم" ایران برگر" در جشنواره فیلم فجر شرکت کرده است.

سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی به محسن مخملباف برای فیلم " بایسیکل ران" رسید. همچنین در این سال رویا نونهالی سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را برای فیلم" عروسی خوبان" به کارگردانی مخملباف با خود به خانه برد؛ فیلمی که واکنش های بعضی ها را برانگیخت و سه سال بعد ابرهیم حاتمی کیا در پاسخ به آن فیلم، فیلم " وصل نیکان" را ساخت.

همچنین در این سال سیمرغ بلورین برای اولین بار روی شانه فاطمه معتمد آریا نشست و نوید یک بازیگر توانمند را در آینده به سینمای ایران داد.

 

جشنواره فیلم فجر 1368: با اینکه جنگ تحمیلی به پایان رسیده است اما فیلمهای مربوط به دفاع مقدس فعال و پویا است. ابراهیم حاتمی کیا برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم برای " مهاجر" است. فیلم دیگری که کارنامه یکی از کارگردانان سینمای ایران را دگرگون می کند "هامون" به کارگردانی داریوش مهرجویی است. فیلمی که بعد از اکران، طرفداران آتشینی برای خود دست و پا کرد. هر چند به همان اندازه که موافقانی داشته و دارد به همان اندازه مخالفان پر و پا قرص هم دارد. هامون، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را نصیب زنده یاد" خسرو شکیبایی" می کند.

در این سال اکبر عبدی جوان، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را برای بازی در فیلم " مادر" علی حاتمی می برد. فیلمی که یکی از ماندگارترین فیلمها در تاریخ سینمای ایران می شود و هر سال در روز مادر برای سالهای متوالی از تلویزیون پخش می شود.

 

جشنواره فیلم فجر 1369: جشنواره 1369، جشنواره واروژ کریم مسیحی است او با فیلم" پرده آخر" چهار جایزه را از آن فیلم خود می کند؛ سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن( فریماه فرجامی)، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن( نیکو خردمند) و سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد( سعید پورصمیمی).

یداله صمدی نیز بعد از چند سال با فیلم " آپارتمان شماره 13" به جشنواره می آید و سیمرغ بلورین بهترین فیلم را کسب می کند.

 

رکورد داران جشنواره فیلم فجر از سال 61-69

سعید پور صمیمی( بازیگر): برنده سه سیمرغ بلورین بهترین بازیگری

پورصمیمی سیمرغ بلورین بهترین بازیگری را در جشنواره 1365 برای بازی در فیلم ناخدا خورشید، در سال 1366 برای بازی در فیلم تحفه ها و در سال 1369 برای بازی در فیلم پرده آخر گرفت. نکته قابل توجه این است که وی هر سه سیمرغ را برای نقش مکمل گرفته بود.

کیانوش عیاری(فیلمنامه نویس و کارگردان): برنده دو سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی

عیاری سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را برای کارگردانی فیلم "تنوره دیو" در سال 1364 و دو سال بعد در سال 1366 بار دیگر همین جایزه را برای کارگردانی فیلم "آن سوی آتش" گرفت.

پس می توان از حیث تعداد سیمرغ، سعید پورصمیمی(برنده سه سیمرغ بلورین بهترین بازیگری) را بهترین بازیگر و کیانوش عیاری را بهترین کارگردان از سال 1361 تا 1369نامید.


 نوشته شده توسط علی بیدار در پنج شنبه 93/11/16 و ساعت 1:16 صبح | نظرات دیگران()
درباره خودم
آمار وبلاگ
بازدید امروز: 5284
بازدید دیروز: 7157
مجموع بازدیدها: 396967
جستجو در صفحه

خبر نامه