فراستی: مخالفت با اکران برخی فیلم ها «شارلاتانیسم» است 

برنامه هفت در میزگرد شب گذشته خود به بررسی رابطه سینما و مخاطب عام پرداخت. 

میزگرد این هفته برنامه هفت با موضوع مهندسی سینما و ظرفیت و زوایای ارتباط مردم با سینما با حضور مسعودفراستی و حسین فرح بخش برگزار شد.

سینما بدون مخاطب عام سینما نیست

در ابتدای این میزگرد، مسعود فراستی منتقد سینما، گفت: سینما بدون مردم و بدون مخاطب عام سینما نیست. در واقع مخاطب یکی از 3 ضلع اصلی سینما است. نباید فراموش کرد که سینما تنها مدویم هنری و صنعتی است که نمی تواند منتظر بماند تا توسط مخاطب کشف شود، چرا که مخاطب بلافاصل با سینما در ارتباط بوده و اگر فیلمی در زمان اکران خود مخاطب نداشته باشد، می بازد، پس باید گفت، مخاطب عام برای سینما بسیار با اهمیت است.

حسین فرح بخش کارکرگردان و تهیه کننده سینما نیز، در پاسخ به سوال گبرلو در این رابطه که فیلم در دراز مدت می تواند مخاطب خود را داشته باشد، اظهار داشت: این نظر یک بحث انحرافی در سینما بوده و تجربه نشان داده که سینماگر فیلم می سازد که توسط مخاطب عام دیده شود. در حال حاضر در سینمای ایران تنها دو سینما ساخته می شود، اول سینمای اجتماعی است که اجازه ساخت آن در کشور داده نمی شود، دوم سینمای رویا پردازانه است که متاسفانه نوع رویا پردازی در سینمای ایران در مقایسه با سینمای جهان حرفی برای گفتن نداشته و هیچ ربطی به مردم ندارد.

مخالفت با اکران برخی فیلم ها نوعی «شارلاتانیسم» است

وی با اشاره به وقایع یک سال گذشته در اکران سینمای ایران، تصریح کرد: تجربه یک سال گذشته نسبت به مخالفت در برابر اکران برخی از فیلم ها تنها نوعی «شارلاتانیسم» بوده و وجه قانونی ندارد، سینمای ایران از زمان شروع مخالفت های این گروه، رو به تعطیلی رفته و متاسفانه مدیران ارشد سینما و هنر کشور نیز نسبت به این جریان عقب نشسته اند.

فراستی در تایید سخنان فرح بخش، ابراز داشت: متاسفانه سینمای امروز ما در ایران سینمایی خنثی است. این سینما یک سینمای شجاع نیست، چرا که نه مماس با مردم بوده و نه انتقادات درست سیاسی دارد. این در حالی است که برخی از دوستان که ادعای ارزشی بودن دارند، می گویند که سینمای خنثی می خواهند.

وی در ادامه در با اشاره به موانع ارتباط سینما با مردم، گفت: یکی از موانع ارتباط سینما با مردم، دولتی بودن آن است، سینمای دولتی برآمده از انقلاب زمان که خود را بین فیلم و مردم قرار می دهد، رابطه بین فیلم و مردم را از بین می برد. در واقع سینمای دولتی یک سینمای خنثی است و چنین سینمایی بی شک نمی تواند مروج اهداف دولت باشد، چرا که یک فیلمساز اگر می خواهد در راستای اهداف دولت خود فیلم بسازد، باید از دل بسازد، نه اینکه سفارش تولید فیلم را از سوی دولت دریافت کند. 

فرح بخش با اشاره برنامه توسعه اظهار داشت: در این برنامه صراحتا اعلام شده که نظارت های مزاحم باید از سینما حذف شود، اما یک مسئول اداره نظارت و ارزشیابی اعلام کرده که نظارت ها در سال جاری برای تولید فیلم افزایش پیدا کرده و من به شما قول خواهم داد، که سال آینده مخاطب عام تمایلی به حضور در سینما نخواهد داشت، چرا که فیلمی در خور سینما ساخته نخواهد شد.

قرار بود حمایت از تولید به حمایت از اکران تغییر کند

فراستی در ادامه ابراز داشت: سینمای دولتی در کشور مشکل دارد، در ابتدا قرار بر این بود که حمایت از تولید کاهش و حمایت از اکران افزایش یابد، چرا که در هنگام حمایت از تولید، فیلمساز پول خود را دریافت کرده و دیگر نگران جذب مخاطب در هنگام اکران فیلم نیست، به همین دلیل به راحتی می توان گفت که فیلمساز دغدغه سینما و در نهایت مخاطب را ندارد. در این هنگام نمی توان انتظار داشت که فیلم خوب توسط فیلمساز تولید شود. نباید فراموش کرد که سینماگر در پروسه تولید فیلم و مخاطب بوجود آمده و رشد می کندو اگر رابطه بین فیلمساز و مخاطب قطع شود، فیلمساز از بین می رود.

وی ادامه داد: ما مردم یا همان مخاطب عام را قبول داریم یا نداریم. نمی توان زمانی که به نفع ما است مخاطب را قبول داشته و زمانی که به نفع ما نیست نظر وی را قبول نکنیم. مخاطب تفریح و سرگرمی می خواهد و هنر بدون تفریح و سرگرمی معنا نخواهد داشت. در واقع هنر باید حرف خود را از پس سرگرمی بزند. فیلم باید خوب باشد تا بتواند مخاطب را سرگرم کند. متاسفانه در تعریف سینمای ما سرگرمی گم شده در حالی که سرگرمی اساس سینمای است. یک فیلم بعد از سرگرم بودن است که می تواند حرف خود را به مخاطب عام منتقل کند. در واقع تعامل میان مخاطب و فیلمساز، ذائقه مخاطب را بالا برده و سینماگر را به رشد می رساند.

در ادامه برنامه جهانگیر الماسی بازیگر و عضو شورای عالی سینما، به روی خط آمده و گفت: هرچند با برخی از صحبت های شما موافق هستم، اما می خواهم بدانم که اگر جای سینماهای ما تغییر کند، مخاطب همان مخاطب خواهد بود؟ سرگرمی با سینما است و نیازی نیست که دنبال آن باشیم. سینمای سرگرم کننده دو وجه سکس و خشونت را در بر دارد، که البته حسین فرح بخش در ابتدای سال جاری تجربه اکران یکی از این دو موضوع را داشته است. بهتر است کمی در رابطه با سینما، نوع نمایش فیلم ها و برخورد مردم با سینما بحث کنیم. اگر تنها به دنبال اقتصاد در سینما باشیم باید راه سینمای غرب را پیش بگیریم و در چنین شرایطی همیشه بر روی کلیشه های سینمایی باقی خواهیم ماند.

هنر بدون پول می میرد

حسین فرح بخش در پاسخ به الماسی اظهار داشت: اول اقتصاد و بعد فرهنگ. در واقع اگر پول نباشد، فرهنگ هم نخواهد بود. مخاطب به خوبی با سینما ارتباط برقرار می کند و باید به آن احترام گذاشت، این در حالی است که در جشنواره سی و ام فیلم فجر، یک فیلم مورد استقبال بالای مخاطبان قرار گرفت و بیشترین آمار را بدست آورد، اما همین فیلم توسط برخی از افراد بی ارزش خوانده شد و اجازه اکران به آن نمی دهند، چگونه می توان برای مخاطبی که یک فیلم را پسندیده تصمیم گرفت و فیلم منتخب مردم را اکران نکنند.

فراستی نیز ابراز داشت: این را باید به خاطر داشته باشیم، زمانی که حرف مخاطب به میان می آید نباید به دنبال سینمای مبتذل بود. در کشورهای صاحب صنعت سینما، از هر 10 فیلم تولید شده ممکن است که تنها 2 فیلم از آن هنری باشد. سینما ابزار نیست، بلکه سینما مدیوم بیانی عصر مدرن و بعد مدرن است. اگر فیلم قرار باشد که تنها بیان گر برخی از اندیشه ها باشد که تبدیل به بیانیه می شود نه فیلم. در واقع سینما اول با دل و بعد با سر مخاطب در ارتباط است. 

وی ادامه داد: متاسفانه ابتذال در سینمای ایران در فیلم فارسی، روشنفکری و فیلم های ارزشی اوج پیدا کرده و این برای سینمای ایران بسیار خطرناک است. تا زمانی که نتوانیم حرف درست را بزنیم، هرچقدر هم تلاش کنیم بی فایده خواهد بود.

فریبرز عرب نیا دومین هنرمندی بود که در این برنامه به روی خط آمده و گفت: متاسفانه هر چند وقت یک بار برخی از دوستان در سمت هایی قرار می گیرند و اصل سینما را مخدوش می کنند، در حال حاضر آنچه که در سینمای ایران فراموش شده، فرم است. در واقع فرم یک اصل بوده و توجه به آن سبب می شود که ابتذال در سینما رشد نکند.

فرح بخش در ادامه این میزگرد، اظهار داشت: بگیر و ببند، راه مبارزه با ابتذال در سینما نیست، در واقع این ابتذال خود باید از بین برود و تنها راه برای حل این مشکل سینمای بخش خصوصی است، چرا که این سینما با ارتباط مستقیم با مخاطب در نهایت راه خود را پیدا کرده و فیلم های خوب را تولید می کند. مخاطب خاص و سینمای خاص را نیز زمانی خواهیم داشت که سینما داشته باشیم. در واقع مخاطب خاص از دل مخاطب عامل خارج می شود.

 نوشته شده توسط علی بیدار در شنبه 91/10/16 و ساعت 2:4 عصر | نظرات دیگران()